Wat is gefermenteerd voedsel? Top 10 gefermenteerde voedingsmiddelen
Fermenteren klinkt als een onderwerp uit een trendy foodblog, maar eigenlijk is het een van de oudste kooktechnieken ter wereld. Van zuurkool tot sojasaus: overal ter wereld gebruiken mensen fermentatie om eten langer houdbaar te maken en meer smaak te geven. Maar wat ís gefermenteerd voedsel precies? En welke gefermenteerde producten kom je het vaakst tegen? Dat lees je hier én we geven meteen een top 10 met de lekkerste en bekendste voorbeelden.
Wat is gefermenteerd voedsel?
Gefermenteerd voedsel is eten of drinken dat is gemaakt door een natuurlijk proces waarbij bacteriën, gisten of schimmels suikers en zetmeel omzetten in zuren, gassen of alcohol. Klinkt spannend, maar het is heel normaal en wordt al duizenden jaren gebruikt. Denk aan brood, bier of yoghurt, deze producten ontstaan allemaal dankzij fermentatie.
Kort gezegd: fermentatie verandert de smaak, geur en textuur van producten. Het maakt groenten frisser en knapperiger, geeft drankjes een licht bubbeltje of een zuurtje, en kan een hele nieuwe smaaksensatie opleveren.
Waarom kiezen mensen voor gefermenteerde producten?
Gefermenteerd voedsel is populairder dan ooit, en dat is niet voor niets. Mensen waarderen de verrassende smaken, de eeuwenoude tradities en het feit dat je er heel creatieve gerechten mee kunt maken. Bovendien is fermentatie een natuurlijke manier van conserveren, waardoor eten langer goed blijft zonder kunstmatige toevoegingen.
Vaak hoor je de term probiotisch vallen bij gefermenteerde producten. Dat verwijst naar de levende bacterieculturen die tijdens het proces ontstaan, net als die in probiotica supplementen zitten.
Top 10 gefermenteerde voedingsmiddelen
Van bekend tot verrassend: dit zijn tien voorbeelden van gefermenteerde producten die wereldwijd worden gegeten en gedronken.
1. Zuurkool
De klassieker onder de gefermenteerde groenten. Fijngesneden kool wordt met zout gefermenteerd en verandert in een friszuur bijgerecht. Dit proces heet lacto-fermentatie: melkzuurbacteriën zetten de natuurlijke suikers in de kool om in melkzuur. In Nederland vooral bekend van stamppot, maar ook heerlijk als frisse topping op broodjes of salades.
2. Kimchi
De Koreaanse tegenhanger van zuurkool, maar dan met een pittige twist. Kimchi wordt gemaakt van Chinese kool, radijs en specerijen zoals chili en knoflook. Het resultaat is knapperig, zuur én spicy.
3. Kefir
Kefir is een fris, zuivelachtig drankje dat ontstaat door melk of water te laten fermenteren met kefirkorrels. Het heeft een licht sprankelend karakter. Zelf aan de slag? Lees dan hier meer over zelf kefir maken.
4. Kombucha
Ook bekend als “gefermenteerde thee”. Deze bruisende drank ontstaat door thee te laten fermenteren met een symbiotische cultuur van bacteriën en gisten (SCOBY). Je kunt ook kombucha kopen als alternatief voor frisdrank.
5. Tempeh
Een Indonesisch product van gefermenteerde sojabonen. Het heeft een stevige structuur en nootachtige smaak, waardoor het populair is als vleesvervanger in vegetarische en veganistische gerechten.
6. Miso
Een bekende smaakmaker in de oosterse keuken, gemaakt van gefermenteerde sojabonen, vaak gecombineerd met rijst of gerst. Miso geeft gerechten een diepe, hartige smaak (umami) en is onmisbaar in misosoep.
7. Yoghurt
Een van de bekendste gefermenteerde zuivelproducten. Yoghurt ontstaat door melkzuurbacteriën aan melk toe te voegen, waardoor het dikker en frisser van smaak wordt.
8. Zuurdesembrood
Misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar brood kan óók gefermenteerd zijn. Zuurdesem rijst dankzij een natuurlijk fermentatieproces van wilde gisten en melkzuurbacteriën.
9. Sojasaus
Deze donkere, hartige saus kennen we allemaal van sushi en wokgerechten. Sojasaus ontstaat door sojabonen en tarwe te laten fermenteren met schimmels en bacteriën.
10. Pickles (gefermenteerde groenten)
Van komkommer tot wortel: bijna alle groenten kun je fermenteren. Anders dan bij inmaken in azijn (vinegar pickles), gebeurt dit puur door zout en tijd. Het resultaat: gefermenteerde pickles, oftewel knapperige en frisse groenten die je overal bij kunt eten.
Zijn gefermenteerde groenten hetzelfde als ingelegde groenten?
Niet helemaal. Bij ingelegde groenten worden azijn of suiker toegevoegd voor de smaak en houdbaarheid (hier lees je meer over de voordelen van appelazijn). Bij gefermenteerde groenten ontstaat de zure smaak juist door de werking van bacteriën en tijd.
Kun je gefermenteerde producten eten tijdens de zwangerschap?
Over het algemeen worden veel gefermenteerde producten gewoon gegeten tijdens de zwangerschap. Wel is het slim om op te letten of een product rauw of ongepasteuriseerd is, hiermee moet je namelijk extra voorzichtig zijn als je zwanger bent. Bij twijfel: vraag altijd je verloskundige of arts om advies.
Waar kan ik gefermenteerd voedsel kopen?
Gefermenteerde producten vind je in vrijwel elke supermarkt, van yoghurt tot zuurkool. Voor meer bijzondere producten, zoals gefermenteerde groenten of huisgemaakte kombucha, kun je terecht bij speciaalzaken en natuurwinkels. Bij Superfoodstore.nl vind je een ruim assortiment aan natuurlijke, gefermenteerde producten, van miso tot psylliumvezels.
Probeer eens iets nieuws, experimenteer met gefermenteerde groenten, en ontdek zelf hoe verrassend en lekker fermentatie kan zijn!
