Lijnzaad: het kleine zaadje met grote voordelen

Ben je op zoek naar een veelzijdig, voedzaam ingrediënt voor in je ontbijt? Dan is lijnzaad misschien wel iets voor jou. Wat doet het zaadje nu precies voor je lichaam? Welke vorm moet je kiezen en hoe integreer je lijnzaad in je dagelijkse routine? Lees verder en ontdek het!

Wat is lijnzaad?

Lijnzaad is een klein zaadje afkomstig van de vlasplant (Linum usitatissimum). Dit is een sterke, rechtopstaande plant met smalle groene bladeren en mooie, blauwe bloemen. Als de bloemen uitgebloeid zijn, ontstaan er kleine zaaddozen. En hierin groeien de lijnzaadjes!

Het oude gewas wordt al duizenden jaren geteeld en gebruikt. Niet alleen voor de zaden, maar ook voor de vezels: hiervan wordt linnen gemaakt. Je vindt lijnzaad in meerdere kleuren, van lichtbruin (goudkleurig) tot donker. Het is een echte superfood dankzij de hoge voedingswaarde.

Is lijnzaad voedzaam?

Ook al is lijnzaad een heel klein en misschien onopvallend zaadje, het bevat veel voedingsstoffen. Zo is het een bron van omega-3 vetzuren, vezels en lignanen. Lignanen zijn een groep stoffen die van nature voorkomen in planten. Ze horen bij de familie van de fyto-oestrogenen. Dit zijn plantaardige stoffen die een soortgelijke werking hebben als het vrouwelijke hormoon oestrogeen. Daarnaast bestaat lijnzaad uit veel antioxidanten ter bescherming tegen vrije radicalen*.

Waar is lijnzaad goed voor?

Laten we eens kijken naar alle gezondheidsclaims die momenteel in afwachting zijn van goedkeuring:

Wie had gedacht van zo'n klein, simpel zaadje? Lijnzaad is een echte verrassing!

Kies je voor heel of gebroken lijnzaad?

Er wordt vaak gediscussieerd over wat beter is: heel of gebroken lijnzaad. Wat is nu precies het verschil tussen die twee? Het belangrijkste verschil zit in de opname door je lichaam. Gebroken lijnzaad is zachter en door het breken van de zaadjes komen de voedingsstoffen vrij. Hierdoor kan je lichaam het makkelijker opnemen. Gebroken lijnzaad is daarom vaak een fijnere keuze als je last hebt van een gevoelige buik. Ook als je het maximale uit lijnzaad wilt halen, is gebroken lijnzaad de beste keuze.

Voor de darmfunctie: heel of gebroken?

Als je lijnzaad wilt gebruiken voor een normale darmfunctie,* kies je het beste voor gebroken lijnzaad. De vezels kunnen dan beter hun werk doen. Heel lijnzaad kan soms onverteerd je lichaam verlaten, waardoor je niet van alle voordelen profiteert. De harde schil van het zaadje wordt namelijk niet door je spijsverteringssappen afgebroken.

De houdbaarheid

Wat betreft de houdbaarheid, is heel lijnzaad in het voordeel. De zaadjes zijn nog intact en daardoor beter beschermd tegen bederf. Om die reden kun je heel lijnzaad langer bewaren dan gebroken lijnzaad. Gebroken lijnzaad heeft een grotere blootstelling aan zuurstof, waardoor het sneller oxideert. Dit beïnvloedt naast de houdbaarheid ook de smaak en de voedingswaarde. Zorg er dus voor dat je lijnzaad in een goed afgesloten verpakking bewaart – en op een koele, donkere plek.

Hoe zit het met lijnzaad olie?

Lijnzaadolie is een andere (en vooral makkelijke) manier om te profiteren van de voordelen! Een groot voordeel van lijnzaadolie is dat het geconcentreerder is dan het zaad zelf. Tijdens het persen worden de olie en de voedingsstoffen, vooral de omega-3 vetzuren, geïsoleerd in hun meest pure vorm. Daarnaast zal lijnzaadolie minder snel oxideren en is het minder belastend voor de spijsvertering. Je lichaam hoeft niet zo veel meer te verteren.

Hoeveel mag je per dag hebben?

Een goede richtlijn is om dagelijks 1-3 eetlepels lijnzaad per dag te eten. Dit geldt voor zowel heel als gebroken lijnzaad. Weeg je het liever af? Ga dan uit van maximaal 45 gram lijnzaad per dag. Voor lijnzaadolie gebruik je maximaal 2 eetlepels per dag. Als je net begint met het eten van lijnzaad of als je lichaam nog niet eraan gewend is, verspreid je inname dan over meerdere porties per dag. Zo geef je je lichaam de kans om te wennen aan de extra vezels en voorkom je klachten.

Wanneer wordt het schadelijk?

Hoewel lijnzaad ontzettend veel voordelen heeft, is het belangrijk om niet teveel te consumeren. Lijnzaad bevat namelijk een stof genaamd cyanogeen. In kleine hoeveelheden kan je lichaam deze verwerken. Maar bij een overmatige inname ontstaat de vorming van cyanide, een giftige stof. Kleine hoeveelheden cyanide kan je lichaam onschadelijk maken. Maar een teveel zorgt voor problemen.  

Helpt lijnzaad bij het afvallen?

Er is geen bewijs voor dat lijnzaad helpt bij het afvallen. Lijnzaad draagt wel bij tot een vol gevoel*, waardoor je misschien minder snel naar een ongezonde snack grijpt. Ook helpt het je op gewicht te blijven*. Om af te vallen, moet je een gezond voedingspatroon volgen en voldoende bewegen.

Hoe gebruik je lijnzaad?

Lijnzaad is veelzijdig en makkelijk toe te voegen aan je dieet – zeker omdat het een licht nootachtige smaak heeft die je niet altijd opmerkt in een gerecht. Doe bijvoorbeeld lijnzaad in yoghurt, salades, of smoothies. Of kies voor heerlijke lijnzaad crackers. Lijnzaadolie is ideaal om te gebruiken als dressing of als smaakmaker in gerechten. Houd in gedachten dat lijnzaadolie niet geschikt is om te verhitten, aangezien de gezonde vetzuren dan afbreken.

Lekkere recepten

Zoek je een lekker recept met lijnzaad? Wat dacht je van lijnzaad pannenkoeken? Voeg simpelweg een eetlepel lijnzaad toe aan je beslag. Dit geeft je pannenkoeken een extra bite! Serveer met vers fruit en een scheutje ahornsiroop. Of maak er lekkere koekjes, muffins of zelfs hummus mee. De mogelijkheden zijn eindeloos!

Lijnzaad kopen

Bij Superfoodstore vind je een breed assortiment aan lijnzaad, van heel en gebroken lijnzaad tot lijnzaadolie en lijnzaadolie capsules. Je kunt lijnzaad natuurlijk ook vinden bij een supermarkt als Lidl of de AH. Kies wel voor een kwaliteitsproduct om maximaal te profiteren van de voordelen. En vergeet niet dat versheid belangrijk is, vooral als je lijnzaadolie koopt.

Chiazaad of lijnzaad?

Als lijnzaad niet beschikbaar is, kun je chiazaad prima als alternatief gebruiken. Beide zaden hebben vergelijkbare voordelen. Chiazaad bestaat ook uit veel vezels, omega-3 vetzuren en antioxidanten. Chiazaad mist wel de lignanen en chiazaad heeft aan de andere kant meer calcium en magnesium. Chiazaad wordt veel gebruikt in pudding of smoothies, omdat het een gelachtige textuur krijgt als je het mengt met vloeistof.

Heb je vragen over het gebruik van lijnzaad of wil je meer weten over ons assortiment? De gezondheidsprofessionals van Superfoodstore staan klaar om je te helpen!

*Gezondheidsclaim in afwachting van goedkeuring van de EFSA.