Pre-, pro- en postbiotica: wat is het en waar zit het in?

Je hebt vast wel eens gehoord van probiotica. En van prebiotica & postbiotica? Drie belangrijke termen die te maken hebben met bacteriën in onder andere onze darmen. Wat is pre-, pro- en postbiotica? En in welke voeding zit het?

De darmen als ons tweede brein

Wist je dat darmen veel meer zijn dan een ‘poepfabriek’? Zo bevindt bijvoorbeeld 80% van het immuunsysteem zich in de darmen. Daarnaast bevatten darmen minstens zoveel zenuwen als onze hersenen. En dit zenuwstelsel is zo groot dat het ook wel ons tweede brein wordt genoemd.

Veel neuronen in de hersenen komen overeen met die van onze darmen en ze staan continu met elkaar in verbinding. Wist je dat ongeveer 90% van serotonine in de darmen wordt aangemaakt? Een ongezonde darmflora kan dus invloed hebben op een serotonine tekort. Je hoeft dan ook geen wetenschapper te zijn voor de conclusie dat een goede darmgezondheid een positieve invloed kan hebben op je fysieke én mentale welzijn!

Tip: gelukshormonen verhogen door een gezonde levensstijl? Misschien vind je dit ook interessant: aanmaak gelukshormonen verhogen.

Balans tussen goede en slechte bacteriën

Alles draait om een goede balans tussen gezonde en ongezonde bacteriën. Oftewel tussen de verschillende levende micro-organismen in onze darmen. Hiervoor hebben we zowel pre, post- en probiotica uit voeding nodig. In dit artikel duiken we verder in deze wereld van ‘goede bacteriën’ door een uitleg van wat postbiotica, prebiotica en probiotica is. En we vertellen je in welke voeding dit voorkomt.

Wat is prebiotica?

Prebiotica is een verzamelnaam voor onverteerbare koolhydraten (vezels) die voorkomen in voedingsmiddelen en planten. Prebiotica is als ware de voeding van bacteriën. Ze breken vezels af in kleine stukjes. De geproduceerde stoffen die hierbij vrijkomen, zoals korteketenvetzuren, zijn een voedingsbron voor de darmcellen. Niet alle vezels worden afgebroken en dat is belangrijk voor een goede vochtbalans van de ontlasting.

In tegenstelling tot wat veel mensen denken is prebiotica niet selectief. Je kunt dus niet kiezen welke bacteriën je hiermee laat groeien. Dit houdt in dat zowel goede als slechte bacteriën in de darmen worden gevoed. Prebiotica als supplement wordt meestal onderverdeeld in psylliumvezels, fructanen en inuline. Synbiotica is een combinatie van pre- en probiotica in hetzelfde supplement.

Waar zijn vezels goed voor?

Voedingsvezels (vezels) zijn belangrijk voor de gezondheid en met namen voor een soepele spijsvertering. Met vezels kun je bijvoorbeeld verstopping of diarree voorkomen en verminderen. Het Voedingscentrum zegt over vezels het volgende: ze dragen bij aan een goede spijsvertering, een verzadigd gevoel na het eten en verminderen het risico op hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en darmkanker. Belangrijke bronnen van vezels zijn groente, fruit, aardappelen, volkorenbrood, ontbijtgranen, peulvruchten en noten.

Prebiotische voeding: in welke voeding zit prebiotica?

Onder prebiotische voeding worden voedingsmiddelen bedoeld die van nature prebiotica bevatten. Dus het type voedingsvezel dat ons lichaam niet verteert, zoals psyllium vezels.

Prebiotica komt van nature met name voor in producten zoals:

Prebiotica wordt ook toegevoegd aan voedingsmiddelen voor een betere smaak en textuur. Met name aan brood en andere graanproducten.

Wat is probiotica?

Probiotica zijn bacteriën die voorkomen in de natuur, voedingsmiddelen en het lichaam, met name in de darmen. De benaming ‘probiotica’ verwijst doorgaans naar de gecultiveerde vorm zoals deze in supplementen worden gebruikt.

In welke voeding zit probiotica?

In natuurlijke vorm komen probiotica voor in gefermenteerde producten zoals yoghurt, kefir, brie, zuurdesembrood of zuurkool. Ook wordt de toevoeging van probiotica onder andere ingezet in de voedingsmiddelenindustrie. Je vindt het terug in producten als Yakult en Activia.

Waar is probiotica goed voor?

De WHO heeft probiotica gedefinieerd als: levende micro-organismen die een positief effect hebben op de gezondheid wanneer in ze in voldoende hoeveelheden worden geconsumeerd.

Levende bacteriën in yoghurt of gefermenteerde melk verbeteren de vertering van lactose (melksuiker) bij mensen die lactose moeilijk verteren. Een voorwaarde voor deze gezondheidsclaim is dat het product daarvoor tenminste 100 miljoen levende micro-organismen (Lactobacillus delbrueckii subsp. bulgaricus en Streptococcus thermophilus) per gram bevatten.

Prikkelbare Darm Syndroom (PDS)
Disbalans en een verhoogde darmdoorlaatbaarheid spelen waarschijnlijk een belangrijke rol bij PDS. Probiotica zou ervoor kunnen zorgen dat het microbioom groeit en daardoor een betere balans in de darmen ontstaat, waardoor de klachten kunnen afnemen[1].

Na een antibioticakuur
Vaak wordt na het gebruik van een antibioticakuur een probiotica supplement aangeraden. Antibiotica doodt namelijk veel bacteriën in de dikke darm, zowel de slechte als goede bacteriën. Ongeveer 20% tot 30% van de mensen die antibiotica gebruiken, krijgt last van diarree. Probiotica kan dit tekort aanvullen[2] en zo helpen bij herstel van het microbioom. De duur van diarree kan hierdoor met een dag verkort worden. Bij acute diarree lijkt probiotica vooral effectief bij kinderen[3].

Wat is postbiotica?

Tenslotte postbiotica. Dit zijn dode gistcellen in samenhang met de stoffen die deze gistcellen geproduceerd hebben tijdens de groei, genaamd metabolieten. Een goed voorbeeld is het bruine laagje onderaan een flesje speciaalbier. Dit ontstaat omdat het bier nagisting heeft op het flesje. De gisten sterven af en samen met de metabolieten zakken ze naar de bodem. Postbiotica bevat met name bepaalde soorten korteketenvetzuren. Daarnaast bevat het een aantal andere stoffen waaronder prebiotica, polyfenolen, vitaminen en mineralen.

Ontdek hier ons assortiment met prebiotica, probiotica en postbiotica supplementen.