Wat zijn adaptogenen en wat kunnen ze voor jou betekenen?

Adaptogenen zijn kruiden die al eeuwenlang worden gebruikt in de Chinese geneeskunde en de Ayurveda. Ook in het Westen zijn adaptogenen tegenwoordig steeds meer in opkomst. Adaptogenen hebben hun naam te danken aan het Latijnse ‘adaptare’, wat aanpassen betekent. Ze zijn nog niet heel bekend in de Westerse geneeskunde, terwijl deze kruiden in Oosterse culturen al eeuwenlang worden gebruikt.

Welke soorten adaptogenen zijn er?

Chaga

Chaga mushroom (berkenweerschijnzwam) is een paddenstoel die voornamelijk groeit op de stam van berkenbomen in koude klimaten. Chaga komt vooral voor in Scandinavië, Siberië, Canada en Alaska. Chaga wordt ook wel ‘de diamant van het woud’ genoemd en wordt in Oost-Azië al eeuwenlang gebruikt. Chaga bevat veel verschillende stoffen die zorgen voor een adaptogene werking, zoals vitamines, mineralen, fenolen, enzymen en antioxidanten. De stoffen in Chaga hebben een zeer hoge ORAC waarde (oxygen radical absorbance capacity). Ook bevat de Chaga paddenstoel veel bèta-glucaan rijke polysachariden en actieve verbindingen zoals betulinezuur. Chaga heeft van nature een vanille-achtige smaak.

Cordyceps

Cordyceps, ook wel de keizerlijke paddenstoel genoemd, behoort tot de meest voorname ingrediënten van de traditionele Chinese kruidengeneeskunde. Door de Chinezen wordt Cordyceps vanwege de verschillende verschijningsvormen ook wel winterworm zomergras genoemd. In het wild groeit de adaptogeen Cordyceps als parasiet op de rups van een nachtvlinder.

Reishi

Reishi is een schimmel die groeit op verschillende warme en vochtige locaties in Azië, waar het al meer dan 2000 jaar wordt vereerd in de traditionele oosterse geneeskunde. Reishi bevat van nature een hoge concentratie aan vitamines en antioxidanten. Daarnaast bevat de paddenstoel moleculen als triterpenoïden, polysachariden en peptidoglycanen. Deze stoffen kunnen verantwoordelijk zijn voor de de adaptogene werking van Reishi. Verschillende voordelen die aan het gebruik van de Reishi paddestoel worden toegekend zijn het ondersteunen van het behoud van een gezonde bloedcirculatie,* het immuunsysteem.*

Lion’s Mane

De Lion’s Mane paddenstoel wordt in Japan al eeuwenlang gebruikt. Lion’s Mane groeit op hardhout bomen in gematigde wouden op het noordelijk halfrond. Deze adaptogene paddenstoel wordt vanwege de lange ‘haren’ die naar beneden hangen ook wel pruikzwam genoemd. In het Engels wordt de vergelijking met leeuwenmanen gemaakt, vandaar de naam Lion’s Mane. In Azië is Lion’s Mane zeer populair. Lion’s Mane is rijk aan mineralen en bevat antioxidanten en polysachariden. 

Ashwagandha

Ashwagandha is een struik die groeit in delen van Afrika en Azië. Het wordt ook wel Indiase Ginseng of koninklijk kruid genoemd vanwege de adaptogene eigenschappen van de plant. Ashwagandha neemt een prominente plaats in in de ayurvedische geneeskunde. Ashwagandha draagt bij aan de normale weerstand tegen stress,* gunstige werking op het hart* en ondersteunt in het vinden van rust*. 

Maca

Maca is een knolgewas afkomstig uit het Andesgebergte in Peru. Het is de enige eetbare plant die op deze hoogte (3000-4500 meter) groeit. Maca werd door de Inca’s gebruikt en werd vooral beschouwd als een lekkernij door de zoete, karamelachtige smaak die goed combineert met cacao. Maca wordt ook wel de ‘Ginseng van de Andes’ of ‘Mood food’ genoemd. Er zijn verschillende soorten Maca. De gele variant is het meest bekend, rode Maca bezit de meeste actieve stoffen en zwarte Maca is het meest zeldzaam. Maca staat vooral bekend om het activeren van je natuurlijke energie in het lichaam,* aansterken tijdens menopauze* en de bijdrage tot normale mentale prestaties.*

Rhodiola rosea (rozewortel)

Rhodiola of Rozewortel extract is afkomstig van de wortels van een vetplant die tot de adaptogenen familie behoort. Rhodiola is afgeleid van het Griekse woord rhudon, wat roos betekent. De plant heeft deze naam te danken aan zijn rozengeur. Rhodiola komt voor in Noordelijke, koude, bergachtige gebieden met extreme weersomstandigheden. Rhodiola staat vooral bekend om de volgende voordelen: ondersteuning van de bloedsomloop,* bijdrage aan normale mentale prestaties,* bevordering van helder denken,* en ondersteuning van de spijsvertering.*

Hoe gebruik je adaptogenen?

Vaak wordt gedacht dat de werking van natuurlijke ingrediënten heel subtiel is, maar paddenstoelen en kruiden kunnen erg krachtig zijn. Het is daarom aan te raden om te beginnen met een kleine dosering en deze langzaamaan op te bouwen. 

De meeste adaptogenen zijn in poedervorm te verkrijgen en zijn op deze manier gemakkelijk toe te voegen aan je voedingspatroon. Adaptogenen hebben van nature een kruidige, aardse smaak. Meng je ze met eten of drinken met een dominante smaak, dan zal deze de smaak overnemen. Roer adaptogenen poeder bijvoorbeeld door de yoghurt, meng het door een sap of smoothie of gebruik het in en kop thee of latte. 

Je kunt de meeste adaptogenen ook eenvoudig innemen in capsule- of tabletvorm. 

*Gezondheidsclaims in afwachting van goedkeuring door de Europese Commissie.